Ó Fiaich (Tomás)

Repr. in SAM 19/2 (2003), pp. 164-179.

1. An fear; 2. An staraí; 3. An Gaeilgeoir; 4. Marbhna an Athar Éamonn.

Modernized version.

Rev. by
Éamonn Mac an Fhailigh, in Éigse 14/4 (Geimhreadh, 1972), pp. 348-350.

Edition of 25 poems, in normalized spelling; An Réamhrá, Na Dánta, Foinsí, Nótaí, Foclóirín, Indéacsanna, Clár na gcéad línte.

Initial lines:

1. Ag bruach Dhún Réimhe ar uaigneas lae;
2. A aolchloch dhaite bhí i bhfad ag síol Néill gan smúid;
3. Eadar Foirceal na cléire is Fochairt na nGael;
4. Adeir clann Liútair atá i gcúirt 's í gcóistibh;
5. Is i mBaile an Talainn tá an naí is deise fá thrí;
6. A chuisle 's a stóir 's a chos dheas i mbróig;
7. A mhic Éamoinn Ruaidh, a shadharclann an tsluaigh;
8. A Airt Óig Uí Néill, a shadharclann is glaine cáil;
9. Dob úr-ghlas duilliúr gach coilleadh ag líonadh de bhláth;
10. A Ghalien thairis, tháinig chugainn ar chuairt anoir;
11. Mise an t-ollamh saoithiúil sin, Pítear Mhac Dhónaill;
12. Tá bodaigh na heorna i gcorraí go mór;
13. Tá bodaigh na heorna ag ól go cumasach;
14. Ag caisleán Bhaile Roibín in aice an róid mhóir;
15. Bua leat in do sheilg gan toirmeasc, a Chathail Mhic Gheoich;
16. 'Mhic Uí Labhail na flaithe ar ghnáth leat bheith 'scairtigh;
17. Tá ribíní daite ar gach páiste istír;
18. Ag cuan Bhinn Éadain ar bhruach na hÉireann;
19. Tá géag gheal dheasaith’ bhéalbhinn bhreasnaí;
20. Ar Mhullach an Átha Buí 'mo luí teacht gairm na gcuach;
21. Tar éis mo shiúil fríd chúigibh Éireann;
22. In Inis Caoin tá an t-óigfhear de fhíor-scoith na Fódhla;
23. Is tuirseach buartha chuaigh mo shuan aréir damh;
24. Ag úr-chill an Chreagáin 'sé chodail mé aréir faoi bhrón;
25. Tá Dealgan ard fán tráth seo coinscleach.

Edition of 31 poems, in normalized spelling; An Réamhrá, Na Dánta, Nótaí, Briseadh Eachroma, Foclóirín, Áiteanna, Daoine, Clár na gCéadlínte.

Initial lines:

1. A fhréimh den fhuil uasal faoi ghruaim i nDún Dealgan mo dhíth;
2. Thug mé ruaig fá bhruach na tíre;
3. Ghlac mise réim go séidfinn port ar an phíb;
4. Dhéanfaidh mise báda bronnmhar;
5. Ta brainse féidhmiúil ceansa céillí;
6. Is tubaisteach an cás atá láimh ins an ghleann so;
7. Nach tuirseach an gníomh a theagmhaigh sa tír seo;
8. Tá scraiste crotach gránna de chon clárach aige Ruairí;
9. A marthain don chóip a d’ordaigh an Ghaeilig;
10. A ógánaigh ghreannmhair mar a labhras gach file le dán;
11. Tá ábhar gáire agam ab áil liom a insint;
12. Tháinig compáin róláidir ag imirt ar chártaí;
13. Cé hé seo ina shuan go huaigneach faoin bhord so?;
14. Is tuirseach na scéala chluinim á lua;
15. Is iomaí léan a fuair Inis Fódla;
16. Ceistím Diagairí Inis Fáil;
17. A Phádraig chaoimh, a mhic Sheáin Rua;
18. Is ard an chéim do-bheir Seán Ó Dálaigh;
19a. Beir beannacht is céud uaim féin le buaidh is neart;
19b. D’imigh an t-iasc a bhí sa Bhóinn;
20a. Sé bun mo chomhairle dhuit, a Airt;
20b. Ba ionmhain liomsa file faobhrach;
21a. A Airt, a chara, sé mo bharamhail gur sháraigh tú an chríoch;
21b. Agraim agus maoídhim carthanas na naoí;
21c. Gé nár fhág sibh cláirseoir, ollamh, nó éigse;
22. Tá sagart fialmhar i gClochar na sua;
23. Iomad Nollaig bhuach le suailce dhuit, a Shéamais;
24. Is annamh ghabhtar íasc ar fhásach;
25. Tá struille de mhinistir bhán;
26. A ghleann na suailce, áras na huaisle bhíodh lán den daonnacht;
27. Má d’éag Seán Johnston;
28. A Phádraig, tá mise aosta, is faraoir níl tusa óg;
29. A chléirigh cheansa is fearr tuigse is méin;
30. Ag Cloch Mhór thoir na nIarlaí chas deilbh chríon lom liath liom;
31. Is tuirseach le rá é, fágadh mé i ndaoirse.

Rev. by
Brian Mac Raois, in SAM 9/2 (1979), pp. 441-442.

2nd, augm. ed. of BILL 7711.

Rev. by
Anraí Mac Giolla Chomhaill, in SAM 12/1 (1986), p. 284.

Also publ. in Breifne 8/1 (1989), pp. 1-19.

Lecture delivered at the General Humbert Summer School in Castlebar Co. Mayo, August 1988.

Rev. by
Pádraig Ó hÁdhmaill, in SAM 14/1 (1990), p. 240.

Rev. by
Caoimhín Breatnach, in ZCP 58 (2011), pp. 309-318.
Bernadette Cunningham, in IHS 36, nº 144 (Nov., 2009), 604-609.
Bernadette Cunningham, in StH 34 (2006–2007), pp. 222-224.
Breandán Ó Doibhlin, in The furrow 59/4 (Apr., 2008), pp. 251-252.